Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος ή αλλιώς trigger finger συμβαίνει όταν ένα δάχτυλο του χεριού κολλάει σε λυγισμένη θέση. Μαγκώνει δηλαδή. Μπορεί ξαφνικά να ισιώσει από μόνο του είτε επειδή χρησιμοποιήσαμε ένα δάχτυλο για να το ισιώσουμε εμείς. Η αρχική θεραπεία είναι μη χειρουργική. Εάν αποτύχει, τότε η χειρουργική επέμβαση λύνει το πρόβλημα ριζικά και μία για πάντα.
Εικόνα 1: Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος πονάει στην παλάμη στη βάση των δακτύλων.
Εικόνα 2: Εκτινασσόμενος δάκτυλος, κλινική εικόνα.
Εκτινασσόμενος δάκτυλος – Ανατομία
Οι τένοντες είναι μακριά καλώδια, σαν σχοινιά, που είναι αγκυροβολημένα στα κόκκαλα των δαχτύλων. Όταν εξασκούμε τους μυς μας τα κορδόνια τραβάνε τα κόκκαλα και έτσι λυγίζουν τα δάχτυλα.
Η φύση έχει σχεδιάσει μία θήκη που περιβάλλει τους τένοντες, όπως σχεδόν ένα καλώδιο (τένοντας), που περιβάλλεται με μόνωση (θήκη ή έλυτρο).
Κατά μήκος της θήκης του τένοντα, ζώνες ιστού που ονομάζονται τροχαλίες συγκρατούν τους τένοντες των καμπτήρων κοντά στα οστά των δακτύλων καθώς τα δάχτυλα λυγίζουν και τεντώνουν.
Εικόνα 3: Το έλυτρο (θήκη) του τένοντα προσκολλάται στα οστά του δακτύλου και διατηρεί τον καμπτήρα τένοντα στη θέση του καθώς κινείται για να κάμψει το δάκτυλο. Οι τροχαλίες, συγκρατούν τους τένοντες των καμπτήρων κοντά στα οστά των δακτύλων καθώς τα δάχτυλα κάμπτονται και εκτείνονται.
Η τροχαλία στη βάση κάθε δακτύλου εκεί ακριβώς όπου το δάχτυλο συναντά την παλάμη ονομάζεται τροχαλία Α1.
Εικόνα 4: Η τροχαλία Α1 βρίσκεται κοντά στο άνοιγμα της θήκης του τένοντα εκεί που το δάκτυλο συναντά την παλάμη. Εκτινασσόμενος δάκτυλος: η τροχαλία Α1 φλεγμονώνεται και παχαίνει, καθιστώντας δυσκολότερο για τον καμπτήρα τένοντα να γλιστρήσει μέσα από αυτόν καθώς το δάκτυλο λυγίζει.
Εκτινασσόμενος δάκτυλος – Πώς γίνεται;
Όταν δημιουργείται εκτινασσόμενος δάκτυλος σημαίνει ότι αυτή η τροχαλία Α1 στενεύει και έτσι ο τένοντας δεν μπορεί να περάσει εύκολα και μαγκώνει. Όσο σπρώχνουμε εμείς σιγά σιγά με δύναμη τον τένοντα, κάποια στιγμή θα περάσει ξαφνικά μέσα από τη στενή τροχαλία Α1. Για αυτό το δάχτυλο ξαφνικά ξεμαγκώνει ή αλλιώς εκτινάσσεται, εξ’ου και ο όρος “εκτινασσόμενος δάκτυλος”, ή “δάκτυλο σκανδάλης”, καθώς εκτινάσσεται όπως μία σκανδάλη σε ένα όπλο, πολύ ξαφνικά.
Σε έναν ασθενή με δάκτυλο σκανδάλης, η τροχαλία Α1 φλεγμονώνεται και παχαίνει, καθιστώντας δυσκολότερο για τον καμπτήρα τένοντα να γλιστρήσει μέσα από αυτόν καθώς το δάκτυλο λυγίζει. Με την πάροδο του χρόνου, ο καμπτήρας τένοντας μπορεί επίσης να φλεγμονή και να αναπτύξει ένα μικρό οζίδιο στην επιφάνειά του, επιδεινώνοντας περαιτέρω την κατάσταση. Όταν το δάκτυλο κάμπτεται και το παχύρρευστο οζίδιο περνά μέσα από τη σφιχτή τροχαλία, υπάρχει η αίσθηση ότι “πιάνει” ή κάνει κρότο. Αυτό είναι συχνά επώδυνο.
Σε μια σοβαρή περίπτωση δακτύλου της σκανδάλης, το δάκτυλο κλειδώνει και κολλάει σε λυγισμένη θέση. Μερικές φορές ο ασθενής πρέπει να χρησιμοποιήσει το άλλο του χέρι για να ισιώσει το δάχτυλο ή τον αντίχειρα χειροκίνητα, είτε να απευθύνει έκκληση για βοήθεια σε κάποιον τρίτο.
Εκτινασσόμενος δάκτυλος – Αιτία
Τις περισσότερες φορές, δεν γνωρίζουμε γιατί προκαλείται ο εκτινασσόμενος δάκτυλος, απλά συμβαίνει.
Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος συχνά συνδέεται με παθήσεις όπως:
- Ρευματοειδή αρθρίτιδα
- Ουρικό οξύ (ποδάγρα)
- Διαβήτη
- Διαταραχές του θυρεοειδούς
Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος αυξάνει με την ηλικία, και προσβάλλει περισσότερο τις γυναίκες και είναι πολύ σπάνιος στα παιδιά. Η μόνη εξαίρεση στα παιδιά είναι η κατάσταση που ονομάζεται “συγγενής εκτινασσόμενος αντίχειρας”, ή στα αγγλικά congenital trigger thumb, και υπάρχει κατά την γέννηση. Συχνά προσβάλλει και τα δύο χέρια. Στο 30% των παιδιών, φεύγει από μόνο του στο πρώτο έτος της ζωής τους. Εάν δεν συμβεί αυτό τότε χρειάζεται χειρουργική επέμβαση στο δεύτερο ή τρίτο έτος της ζωής ώστε να αποφευχθεί η μόνιμη δυσκαμψία των δακτύλων.
Παρεμπιπτόντως, τα πιο συχνά δάχτυλα που προσβάλλονται είναι ο παράμεσος και ο αντίχειρας. Όμως, και τα υπόλοιπα δάχτυλα είναι δυνατόν να προσβληθούν.
Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος συνδέεται επίσης και με διάφορα επαγγέλματα και χόμπι που περιλαμβάνουν την επαναλαμβανόμενη χρήση των δακτύλων.
Εκτινασσόμενος δάκτυλος – Συμπτώματα
Τα κυριότερα συμπτώματα στον εκτινασσόμενο δάκτυλο είναι:
- Δυσκαμψία του δακτύλου ιδιαίτερα το πρωί.
- Ευαισθησία η εξόγκωμα στην παλάμη στη βάση του προσβεβλημένου δακτύλου.
- “Μάγκωμα” του δακτύλου σε λυγισμένη θέση το οποίο ισιώνει ξαφνικά.
- Σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις το δάχτυλο κλειδώνει στη λυγισμένη θέση και χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε το άλλο χέρι ή κάποιον τρίτο για να ισιώσει.
Εκτινασσόμενος δάκτυλος – Διάγνωση
Ο γιατρός σας θα είναι συνήθως σε θέση να διαγνώσει ένα trigger finger μιλώντας μαζί σας για τα συμπτώματά σας και εξετάζοντας το χέρι σας. Συνήθως, οι ακτινογραφίες ή άλλες εξετάσεις δεν είναι απολύτως απαραίτητες για τη διάγνωση.
Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ο γιατρός σας θα αναζητήσει:
- πόνος στην παλάμη του χεριού σας, στο σημείο που βρίσκεται η τροχαλία Α1 και που είναι το έλυτρο του τένοντα του δακτύλου που έχει το πρόβλημα.
- Πάχυνση ή πρήξιμο στο ίδιο σημείο.
- Αίσθηση “κλικ” ή σύλληψης όταν λυγίζετε και ισιώνετε το δάχτυλο ή τον αντίχειρά σας.
- Μάγκωμα δακτύλου.
Εικόνα 5: Σε ορισμένες περιπτώσεις στο δάχτυλο δεν μπορεί να ισιώσει καθόλου χωρίς παρέμβαση από κάποιον τρίτο.
Εκτινασσόμενος δάκτυλος – Μη Χειρουργική Θεραπεία
Η αρχική θεραπεία για τον εκτινασσόμενο δάκτυλο είναι συνήθως μη χειρουργική.
Ανάπαυση. Το να ξεκουράζετε το χέρι σας και να αποφεύγετε δραστηριότητες που το επιδεινώνουν μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση του προβλήματος.
Νάρθηκας. Το να φοράτε νάρθηκα τη νύχτα για να κρατάτε το προσβεβλημένο δάχτυλο ή τον αντίχειρα σε ευθεία θέση ενώ κοιμάστε μπορεί να είναι χρήσιμο.
Διατάσεις. Οι ήπιες ασκήσεις διατάσεων μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της ακαμψίας και στη βελτίωση του εύρους κίνησης στο εμπλεκόμενο δάκτυλο.
Φάρμακα. Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) , μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση από τον πόνο και τη φλεγμονή.
Ενέσεις στεροειδών . Το κορτικοστεροειδές (ή κορτιζόνη), είναι ένας ισχυρός αντιφλεγμονώδης παράγοντας που μπορεί να εγχυθεί στο έλυτρο του τένοντα στη βάση του προσβεβλημένου δακτύλου. Σε πολλές περιπτώσεις, μια ένεση στεροειδούς μπορεί να επιλύσει την κατάσταση και ο εκτινασσόμενος δάκτυλος να μην επιστρέψει ξανά. Εάν τα συμπτώματα δεν βελτιωθούν με μία ένεση ή βελτιωθούν αλλά στη συνέχεια επανέλθουν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, μπορεί να χορηγηθεί μια δεύτερη ένεση. Εάν δύο ενέσεις, ή το πολύ τρεις, δεν λύσουν το πρόβλημα, τότε συνιστάται η χειρουργική επέμβαση.
Εικόνα 6: Τα απαραίτητα σύνεργα για την ένεση κορτιζόνης, περιλαμβάνουν τοπική αναισθησία, και μία πολύ μικρή βελόνα.
Εικόνα 7: Ένεση κορτιζόνης στον εκτινασσόμενο δάκτυλο στη βάση του δακτύλου. Εκεί δηλαδή που το δάχτυλο συναντάει την παλάμη και βρίσκεται η τροχαλία Α1.
Εκτινασσόμενος δάκτυλος – Χειρουργική Θεραπεία
Εάν ο εκτινασσόμενος δάκτυλος δεν βελτιώνεται με μη χειρουργική θεραπεία, ίσως θελήσετε να εξετάσετε το ενδεχόμενο χειρουργικής επέμβασης. Η απόφαση για χειρουργική επέμβαση βασίζεται συνήθως στο πόσο πόνο ή απώλεια λειτουργικότητας έχετε στο δάκτυλο σας. Εάν, ωστόσο, ο εκτινασσόμενος δάκτυλος ή ο εκτινασσόμενος αντίχειρας έχουν κολλήσεισε λυγισμένη ή λυγισμένη θέση και δεν μπορεί να ισιωθεί με ήπιους χειρισμούς, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση για την αποφυγή μόνιμης δυσκαμψίας.
Χειρουργείο: Η χειρουργική επέμβαση απελευθερώνει τον εκτινασσόμενο δάχτυλο ή τον εκτινασσόμενο αντίχειρα.
Εικόνα 8: Η χειρουργική επέμβαση για τον εκτινασσόμενο δάκτυλο ή τον εκτινασσόμενο αντίχειρα, είναι απλή. Γίνεται διάνοιξη της τροχαλίας Α1, η οποία μπορεί να θυσιαστεί χωρίς κανένα πρόβλημα όσο λειτουργούν οι άλλες τροχαλίες.
Αυτό γίνεται απελευθερώνοντας την τροχαλία Α1, η οποία είναι η τροχαλία που είναι υπεύθυνη για το μπλοκάρισμα της κίνησης του τένοντα. Μετά την απελευθέρωση, ο καμπτήρας τένοντας μπορεί να γλιστρήσει πιο εύκολα μέσα από το έλυτρο του τένοντα, και τα συμπτώματα εξαφανίζονται. Η επέμβαση είναι σχετικά απλή και γίνεται μέσω μιας μικρής ανοιχτής τομής στην παλάμη, με τοπική αναισθησία και ενδεχομένως μέθη (καταστολή).
Η τροχαλία Α1 χωρίζεται (απελευθερώνεται) έτσι ώστε ο καμπτήρας τένοντας να μπορεί να γλιστρά ελεύθερα. Αν και οι τροχαλίες έχουν μια σημαντική λειτουργία στο χέρι, η απελευθέρωση της τροχαλίας Α1 δεν θα πρέπει να προκαλέσει προβλήματα στο μέλλον, ειδικά εάν οι άλλες τροχαλίες παραμείνουν ανέπαφες.
Εκτινασσόμενος δάκτυλος – Αποτέλεσμα
Είτε έχετε εκτινασσόμενο δάκτυλο, είτε εκτινασσόμενο αντίχειρα, η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση βιώνουν σημαντική βελτίωση στη λειτουργία καθώς και ανακούφιση από τον πόνο. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει ο ασθενής ότι εάν δεν μπορούσε να ισιώσει εντελώς το δάχτυλο πριν από τη χειρουργική επέμβαση ενδέχεται να μην μπορεί να το κάνει και μετά. Για αυτό το λόγο πρέπει άμεσα να επισκεφτείτε τον ορθοπεδικό σας ώστε να γίνει η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση.
Ποιο είναι το κόστος του χειρουργείου;
Για αυτού του είδους την επέμβαση το κόστος είναι πάρα πολύ προσιτό και περιλαμβάνει:
1) Το κόστος των υλικών που θα χρησιμοποιηθούν στο χειρουργείο,
2) Την αμοιβή της ομάδας των ιατρών.
Το ασφαλιστικό σας ταμείο (ΕΟΠΥΥ) θα καλύψει ένα μέρος των εξόδων, ενώ αν έχετε ιδιωτική ασφάλεια, συμβουλευτείτε τον ασφαλιστή σας για τους όρους και τις καλύψεις του συμβολαίου σας.
Συμβουλευτείτε τον ορθοπεδικό Γ. Χλωρό
Εάν αντιμετωπίζετε οποιοδήποτε από τα συμπτώματα που περιγράφονται παραπάνω, μπορεί να ωφεληθείτε από αξιολόγηση του εξειδικευμένου ορθοπεδικού χειρουργού Γεωργίου Χλωρού.
- Ο χειρουργός, έχοντας τις απαραίτητες πιστοποιήσεις USMLE/ECFMG, διαθέτει πλήρη άδεια άσκησης ιατρικού επαγγέλματος στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (Pennsylvania License: MD465887).
- Έχει μείνει συνολικά στο Εξωτερικό για 17 χρόνια.
- Έχει αποκτήσει πολύχρονη εμπειρία και εκπαίδευση στα μεγαλύτερα ορθοπεδικά κέντρα των Ηνωμένων Πολιτειών.
- Έχει πραγματοποιήσει πολύ μεγάλο όγκο επιτυχημένων χειρουργικών επεμβάσεων στην Αμερική, καθώς και στην Μεγάλη Βρετανία όπου εργάσθηκε μετά το πέρας της εκπαίδευσής του στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Για όσους θέλουν να μάθουν περισσότερα:
Wikipedia
https://el.wikipedia.org/wiki/Στενωτική_τενοντοθηκίτιδα_δακτύλων#:~:text=Η στενωτική τενοντοθηκίτιδα δακτύλων%2C ή,- έκταση%2C και ενίοτε να “
