Η τενοντίτιδα ώμου (ή αλλιώς, τενοντίτιδα υπερακανθίου) είναι ιδιαίτερα συχνή πάθηση. Ενώ παίρνει χρόνια για να σχηματιστεί, μπορεί να εκδηλωθεί ξαφνικά ως τον πιο έντονο πόνο που έχετε νιώσει! (Εικόνα 1) Στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν χρειάζεται χειρουργείο, καθώς η συντηρητική θεραπεία είναι αρκετή, ειδικά με τις βιολογικές θεραπείες. Κάποιες φορές όμως, το χειρουργείο από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό χειρουργό δίνει την οριστική λύση!
Εικόνα 1: Η Τενοντίτιδα ώμου μπορεί να μας δώσει “τον χειρότερο πόνο που νιώσαμε ποτέ”. Ευτυχώς όμως δεν είναι σοβαρή πάθηση και είναι απόλυτα αντιμετωπίσιμη.
Τενοντίτιδα ώμου (υπερακανθίου) – Ανατομία – Αιτία – Μηχανισμός
Τρία οστά αποτελούν τον ώμο (Εικόνα 2):
- Το άνω μέρος του βραχιονίου (που ονομάζεται και “κεφαλή του βραχιονίου”)
- Η ωμοπλάτη
- Η κλείδα
Το άνω μέρος του βραχιονίου σχηματίζει μία “μπάλα” (κεφαλή του βραχιονίου) η οποία ενώνεται με το κοίλο μέρος της ωμοπλάτης που ονομάζουμε ωμογλήνη, σχηματίζοντας την άρθρωση του ώμου.
Εικόνα 2: Τρία κόκαλα ενώνονται στην περιοχή του ώμου και δημιουργούν την άρθρωση του ώμου: η ωμοπλάτη, η κλείδα, και το πάνω μέρος του βραχιονίου που ονομάζουμε “κεφαλή του βραχιονίου”.
Τέσσερις μύες, με τους τένοντες τους σχηματίζουν ένα κάλυμμα γύρω από την κεφαλή του βραχιονίου και το ενώνουν στην ωμοπλάτη. Οι μύες αυτοί πραγματοποιούν τις κινήσεις του ώμου, παραδείγματος χάρη όταν στρίβουμε το χέρι δεξιά και αριστερά, και για αυτό το λόγο, ονομάζονται “στροφείς”. (Εικόνες 3, 4 και 5)
Εικόνα 3: Οι μύες και οι τένοντες του ώμου από μπροστά: Ο υπερακάνθιος και ο υποπλάτιος, αποτελούν τους δύο από τους τέσσερις μύες του “πετάλου των στροφέων”.
Εικόνα 4: Οι μύες και οι τένοντες του ώμου από πίσω: Ο υπακάνθιος και ο ελάσσων στρογγύλος αποτελούν τους άλλους δύο από τους τέσσερις μύες του “πετάλου των στροφέων”.
Αν τους δούμε από το πλάι, είναι σαν να βλέπουμε ένα “πέταλο”.
Για αυτό και οι τέσσερις μύες με τους τένοντες τους ονομάζονται και “πέταλο των στροφέων”, ή άλλως “στροφικό πέταλο”. (Εικόνα 5)
Εικόνα 5: Άποψη του ώμου από το πλάι: ο υπερακάνθιος, ο υποπλάτιος (μπροστά), και ο υπακάνθιος και ελάσσων στρογγύλος (πίσω). Οι μύες αυτοί ονομάζονται “στροφείς” γιατί γυρνάμε το χέρι προς τα μέσα και προς τα έξω. Όπως βλέπουμε στο πλάι, εκεί που αγκυροβολούν στο κόκκαλο (κεφαλή βραχιονίου), σχηματίζουν μία δομή σαν πέταλο. Από εκεί προέρχεται και η ονομασία: “Πέταλο των στροφέων”, ή “Στροφικό πέταλο”.
Ο τένοντας πού βρίσκεται ακριβώς στην κορυφή του στροφικού πετάλου είναι ο τένοντας του υπερακανθίου.
Εδώ βλέπουμε ότι βρίσκεται ανάμεσα σε δυο οστά (Εικόνα 6):
1 το μέρος του οστού της ωμοπλάτης που ονομάζουμε ακρώμιο.
2 την κεφαλή του βραχιονίου οστού
Εικόνα 6: Ο Υπερακάνθιος βρίσκεται ανάμεσα στο ακρώμιο (οστική προεξοχή του οστού της ωμοπλάτης), και το βραχιόνιο.
Γιατί η τενοντίτιδα του υπερακανθίου είναι τόσο συχνή;
Η φύση έχει τοποθετήσει έναν τένοντα (μαλακή δομή), ώστε να γίνεται “σάντουιτς” ανάμεσα σε δύο οστά. Όσο λοιπόν περνάει ο χρόνος, τρίβεται ανάμεσά τους όλο και περισσότερο και φθείρεται. Για αυτό και για αυτό “πάσχει” πάρα πολύ συχνά. Επειδή ακριβώς αποτελεί κατασκευαστικά από την φύση, την “Αχίλλειο πτέρνα” του ώμου. (Εικόνα 7)
Εικόνα 7: Ο τένοντας του υπερακανθίου γίνεται “σάντουιτς”: φανταστείτε ένα μαλακό λουκάνικο (τένοντας του υπερακανθίου), το οποίο έχουμε κάνει σάντουιτς χρησιμοποιώντας ένα πολύ ξερό ψωμί επάνω (ακρώμιο) και κάτω (βραχιόνιο).
Η άρθρωση του ώμου έχει το μεγαλύτερο εύρος κίνησης στο σώμα μας. Ο υπερακάνθιος χρησιμεύει στο να πηγαίνει το χέρι μας στο πλάι, κίνηση που ονομάζουμε απαγωγή. Κατά τη διάρκεια αυτής της κίνησης ο χώρος στενεύει σημαντικά. Τα οστά λοιπόν προσκρούουν μεταξύ τους και αυτό ονομάζεται σύνδρομο πρόσκρουσης. Όταν συμβαίνει αυτό ο τένοντας έρχεται σε στενή επαφή με τα οστά και καθώς κινείται για να εκτελέσει την κίνηση τρίβεται και παθαίνει μικροτραυματισμούς. Οπότε φανταστείτε τι καταπόνηση περνάει ο τένοντας με τα χρόνια. Για αυτό και η πάθηση είναι τόσο εξαιρετικά συχνή, αλλά και εξαιρετικά επώδυνη όταν εκδηλώνεται.
Τενοντίτιδα ώμου με άλατα (ασβεστοποιός τενοντίτιδα) – Τι είναι;
Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα όπως λέει και το όνομά της περιλαμβάνει την εναπόθεση αλάτων ασβεστίου στον τένοντα του υπερακανθίου. (Εικόνα 8)
Εικόνα 8: η ασβεστοποιός τενοντίτιδα προέρχεται από την εναπόθεση αλάτων μέσα στον τένοντα του υπερακανθίου. Αυτό συμβαίνει λόγω πολλών μικροτραυματισμών με την πάροδο του χρόνου μέσα στον τένοντα του υπερακανθίου.
Η διαδικασία αναπτύσσεται ανώδυνα για χρόνια με τον τρόπο που περιγράψαμε στην ανατομία. Σε ανύποπτο χρόνο εκδηλώνεται με ιδιαίτερα επώδυνο τρόπο για τον ασθενή, ως κεραυνός εν αιθρία. Ο πόνος είναι τόσο έντονος και ο ασθενής επηρεάζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην καθημερινότητά του.
Τενοντίτιδα ώμου – Σε ποιους ανθρώπους εμφανίζεται;
Η τενοντίτιδα στον ώμο, προσβάλλει περισσότερο:
- Άτομα ηλικίας 30 με 60 ετών,
- Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα
- Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη
- Άτομα με παθήσεις θυρεοειδούς.
Τενοντίτιδα ώμου – Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα πιο συνήθη συμπτώματα είναι:
Έντονος πόνος στον ώμο και ιδιαίτερα στην έξω πλευρά.
- Μπορεί να αντανακλά προς τα κάτω (αγκώνας), ή προς τα πάνω (λαιμός και πλάτη)
- Εκδηλώνεται και την νύχτα ιδιαίτερα όταν ο ασθενής κοιμάται πάνω στον ώμο που πάσχει.
- Διαρκής πόνος ακόμα και όταν ο ώμος δεν κινείται.
Αδυναμία και περιορισμός της κίνησης (δυσκαμψία):
- Αδυναμία: ο ασθενής νιώθει ότι το χέρι του είναι αδύναμο.
- Δυσκαμψία: περιορίζεται η κίνηση και ο ασθενής δεν μπορεί να σηκώσει το χέρι του εύκολα
Εικόνα 9: Η τενοντίτιδα στον ώμο μπορεί να μας δώσει τον χειρότερο πόνο που νιώσαμε ποτέ. Ευτυχώς όμως δεν είναι σοβαρή πάθηση και είναι απολύτως αντιμετωπίσιμη.
Τενοντίτιδα ώμου – Διάγνωση
Ο κύριος Χλωρός θα πάρει ένα λεπτομερέστατο ιστορικό για την κατάσταση της υγείας σας και πολλές φορές μόνο από αυτό μπορεί να θέσει ισχυρή υποψία για την διάγνωση.
Κατόπιν θα σας εξετάσει λεπτομερώς με σεβασμό και προσοχή χωρίς να σας ταλαιπωρήσει. Τέλος, ενδέχεται να ζητήσει και άλλες συμπληρωματικές εξετάσεις.
Ακτινογραφία ώμου (Εικόνα 10): Είναι εξαιρετικά σημαντική όχι μόνο για τη διάγνωση, αλλά και για να αποκλεισθούν άλλες παθήσεις, όπως παραδείγματος χάρη η αρθρίτιδα του ώμου.
Εικόνα 10: Εδώ βλέπουμε μία ακτινογραφία που δείχνει το “πετραδάκι ασβεστίου” που σχηματίζεται όταν υπάρχει ασβεστοποιός τενοντίτιδα ώμου.
Υπερηχογράφημα: βλέποντας τα μαλακά μόρια μπορούμε να δούμε το πέταλο των στροφέων, την ασβέστωση στον τένοντα, καθώς και αν υπάρχει υγρό στην άρθρωση.
Μαγνητική τομογραφία (Εικόνα 11): ακόμα και αν η ασβεστοποιός τενοντίτιδα έχει διαγνωστεί, η μαγνητική τομογραφία είναι η εξέταση εκλογής όταν θέλουμε να δούμε με ακρίβεια καταστάσεις που συχνά συνυπάρχουν: ατροφίες των μυών στο στροφικό πέταλο, μικρές ρήξεις στο στροφικό πέταλο και άλλες συνοδές παθήσεις.
Εικόνα 11: Σε αυτή την μαγνητική τομογραφία της τενοντίτιδα ώμου, το “πετραδάκι ασβεστίου” φαίνεται μαύρο.
Τενοντίτιδα ώμου – Μη χειρουργική θεραπεία
Η αρχική θεραπεία για αμιγή διάγνωση τενοντίτιδας στον ώμο, είναι συντηρητική (χωρίς χειρουργείο) και στο μεγαλύτερο ποσοστό η κρίση θα υποχωρήσει.
Για να διασφαλίσουμε την επιτυχία της, είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπάρχει καθοδήγηση από έμπειρο εξειδικευμένο ορθοπαιδικό χειρουργό.
Περιλαμβάνει:
- Ανάπαυση και αλλαγή του τρόπου ζωής μέχρι να κατευναστεί ο πόνος
- Αντιφλεγμονώδη για τενοντίτιδα ώμου: χάπι για τενοντίτιδα που σκοπό έχει να μειώσει τον πόνο καθώς και να περιορίσει την αιτία αυτού που είναι η φλεγμονή. (Δες και “Αντιφλεγμονώδη για τενοντίτιδα ώμου – Ποιο χάπι για τενοντίτιδα να επιλέξω και πώς να το παίρνω;“)
- Έντονη φυσικοθεραπεία: η φυσικοθεραπεία δεν είναι μόνο ασκήσεις! Υπάρχουν μηχανήματα που βοηθούν σημαντικά στο να υποχωρήσει ο πόνος. Ο φυσιοθεραπευτής μπορεί να χρησιμοποιήσει και κρουστικό υπέρηχο ώστε να “διαλύσει” τα άλατα που έχουν κάτσει πάνω στον τένοντα.
- Ενέσεις κορτιζόνης: έχουν ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση.
- Βιολογικές θεραπείες Είναι καινοτόμος και εξαιρετικά ισχυρή θεραπεία: Λαμβάνουμε αίμα από τον ασθενή. Απομονώνουμε τα θρεπτικά συστατικά του αίματος Κάνουμε ένεση στην περιοχή που πάσχει. Η θεραπεία είναι γρήγορη, ανώδυνη, και δεν έχει επιπλοκές καθώς κάνουμε έγχυση με το ίδιο το αίμα του ασθενούς.
και ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΕΔΩ:
- Έγχυση με φυσιολογικό ορό: υπό ακτινολογικό έλεγχο φουσκώνουμε τον στενό υπακρωμιακο χώρο με φυσιολογικό ορό.
Τενοντίτιδα ώμου – Πότε χρειάζεται χειρουργείο;
Ο εξειδικευμένος ορθοπαιδικός κ. Χλωρός θα συστήσει χειρουργείο σε αυτές τις περιπτώσεις:
- Αποτυχία της μη χειρουργικής θεραπείας που προαναφέραμε.
- Περίπου 15% των ασθενών κάνει επαναλαμβανόμενες κρίσεις παρά την αγωγή. Η καθημερινότητα του ασθενούς επηρεάζεται σημαντικά και η ποιότητα ζωής του δεν είναι καλή.
- Όταν υπάρχει διάγνωση “τενοντίτιδα στον ώμο”, αλλά συνυπάρχουν και άλλες διαγνώσεις, όπως ρήξη του στροφικού πετάλου.
- Στις περιπτώσεις που η ασβεστοποιός τενοντίτιδα προκαλεί παγωμένο ώμο.
Τενοντίτιδα ώμου – Χειρουργείο αρθροσκόπησης
Ο σκοπός του χειρουργείου είναι:
- Να καθαρίσει τα άλατα επάνω στον τένοντα (ασβεστοποιός τενοντίτιδα)
- Να ανοίξει τον χώρο, ώστε ο τένοντας να έχει χώρο να κινείται ελεύθερα χωρίς να τρίβεται στα οστά. Για το λόγο αυτό αφαιρούμε ένα τμήμα του ακρωμίου (ακρωμιοπλαστική). Το τμήμα που αφαιρούμε είναι ελάχιστο και απελευθερώνει τον χώρο χωρίς να διαταράσσει τη λειτουργία του ώμου.
Πώς γίνεται το χειρουργείο; Αρθροσκόπηση ώμου
Η αρθροσκόπηση είναι μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδος (Εικόνα 12):
- Γίνονται τρεις ελάχιστες τομές μερικών χιλιοστών η κάθε μία.
- Μέσα από αυτές εισάγουμε πολύ λεπτά εργαλεία και μία πολύ λεπτή κάμερα.
- Καθαρίζουμε τους ιστούς που είναι άρρωστοι.
- Αφαιρούμε ελάχιστο κομμάτι από το ακρώμιο (ακρωμιοπλαστική) δίνοντας έτσι ζωτικό χώρο στον τένοντα, ώστε να λύσουμε ριζικά το πρόβλημα στο μέλλον.
- Αφαιρούμε τα άλατα από τον τένοντα εξαλείφοντας την ασβεστοποιό τενοντίτιδα.
Εικόνα 12: Αρθροσκοπικό χειρουργείο για αφαίρεση ασβεστοποιού τενοντίτιδας. Γίνονται 3 μικρές τομές, περίπου μισό εκατοστό (ή και μικρότερες η καθεμία). Ο ασθενής πηγαίνει στο σπίτι του την ίδια ημέρα.
Τενοντίτιδα ώμου – ΑΡΘΡΟΣΚΟΠΗΣΗ – Εξαλείφει το πρόβλημα!
Πλεονεκτήματα:
- Άριστα αποτελέσματα.
- Αναίμακτη και ελάχιστα παρεμβατική μέθοδος.
- Απόλυτα ασφαλής.
- Άμεση εξάλειψη του πόνου.
- Επιστροφή στις προηγούμενες δραστηριότητες.
- Ριζική λύση στο πρόβλημα: ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες καινούργιας κρίσης.
- Αποκατάσταση της κίνησης και της σωστής λειτουργίας του ώμου.
- Χωρίς νοσηλεία: ο ασθενής θα φύγει από το νοσοκομείο μετά από λίγες ώρες.
Ποιο είναι το κόστος της επέμβασης;
Για αυτού του είδους την επέμβαση το κόστος είναι πάρα πολύ προσιτό και περιλαμβάνει: 1) Το κόστος των υλικών που θα χρησιμοποιηθούν στο χειρουργείο, 2) Τα έξοδα παραμονής στο νοσοκομείο, 3) Την αμοιβή της ομάδας των ιατρών. Το ασφαλιστικό σας ταμείο (ΕΟΠΥΥ) θα καλύψει ένα μέρος των εξόδων, ενώ αν έχετε ιδιωτική ασφάλεια, συμβουλευτείτε τον ασφαλιστή σας για τους όρους και τις καλύψεις του συμβολαίου σας.
Συμβουλευτείτε τον ορθοπεδικό Γ. Χλωρό
Ο χειρουργός, έχοντας τις απαραίτητες πιστοποιήσεις USMLE/ECFMG, διαθέτει πλήρη άδεια άσκησης ιατρικού επαγγέλματος στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (Pennsylvania License: MD465887). Έχει μείνει συνολικά στο Εξωτερικό για 17 χρόνια και αποκτήσει πολύχρονη εμπειρία και εκπαίδευση στα μεγαλύτερα ορθοπεδικά κέντρα των Ηνωμένων Πολιτειών. Έχει πραγματοποιήσει πολύ μεγάλο όγκο επιτυχημένων χειρουργικών επεμβάσεων στην Αμερική, καθώς και στην Μεγάλη Βρετανία όπου εργάσθηκε μετά το πέρας της εκπαίδευσής του στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Για όσους θέλουν να μάθουν περισσότερα:
1 τενοντίτιδα ώμου – Wikipedia
2 τενοντίτιδα ώμου – τι είναι; Cleveland Clinic
3 τενοντίτιδα ώμου – για ασθενείς – Johns Hopkins
Συχνές ερωτήσεις
Πόσο καιρό κάνει να περάσει η τενοντίτιδα; τενοντίτιδα ώμου χρόνος αποκατάστασης
Αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως παραδείγματος χάρη το στάδιο της τενοντίτιδας, και από το αν είναι το πρώτο επεισόδιο ή υποτροπή, καθώς και από την κατάσταση του τένοντα (π.χ. συνοδές ρήξεις) . Ο κάθε ασθενής είναι διαφορετικός, αλλά οι βιολογικές θεραπείες (φυσικές θεραπείες) έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα ως θεραπείες πρώτης γραμμής, με συχνά άμεση ανακούφιση στην τενοντίτιδα ώμου, με αποτέλεσμα η τενοντίτιδα να σταματάει γρήγορα και να μην διαρκεί μήνες.
Πώς να περάσει η τενοντίτιδα;
Για να αντιμετωπιστεί η τενοντίτιδα αποτελεσματικά, χρειάζονται συνήθως πολλές παρεμβάσεις ταυτόχρονα. Οι θεραπείες πρώτης γραμμής περιλαμβάνουν αντιφλεγμονώδη αγωγή, ειδικό νάρθηκα καθώς και φυσικοθεραπείες. Η θεραπείες δεύτερης γραμμής περιλαμβάνουν τις διάφορες ενέσιμες θεραπείες συμπεριλαμβανομένων και των πολύ ισχυρών βιολογικών θεραπειών, με φυσικό τρόπο. Η τρίτη γραμμή θεραπείας είναι η χειρουργική επέμβαση.
Αντιφλεγμονώδη για τενοντίτιδα ώμου – Ποιο χάπι για τενοντίτιδα να επιλέξω και πώς να το παίρνω;
- Συμβουλευτείτε τον ιατρό σας: Μην πάρετε αντιφλεγμονώδες από μόνοι σας. Αυτό γιατί μπορεί να υπάρχει κάποια αντένδειξη στο να λάβετε την αγωγή, όπως παραδείγματος χάρη αν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση (αρτηριακή υπέρταση). Σε αυτή την περίπτωση, ο ιατρός μπορεί να σας προτείνει κάποια άλλη θεραπεία, καθώς υπάρχουν αρκετές εναλλακτικές!
- Το αντιφλεγμονώδες πρέπει να λαμβάνεται συνεχόμενα, για 10 με 14 ημέρες: Μπορεί ο πόνος να υποχωρήσει, αλλά η φλεγμονή παραμένει, και θα έχετε υποτροπή. Μην το διακόπτετε μόνο και μόνο επειδή υποχώρησε ο πόνος! Δεν έχετε θεραπευτεί ακόμη!
- Μπορείτε να πάρετε διάφορα αντιφλεγμονώδη για τενοντίτιδα ώμου, αλλά κάποιο από αυτά μπορεί να σας “πιάνει” περισσότερο, κάποιο λιγότερο. Γι’αυτό το λόγο, ο ιατρός σας, μπορεί να αλλάξει την αγωγή με κάποιο άλλο αντιφλεγμονώδες που να σας ταιριάζει καλύτερα. Ο εμπειρικός κανόνας είναι ότι αν κάποιο συγκεκριμένο αντιφλεγμονώδες “δούλεψε” στο παρελθόν για κάποιον άλλο λόγο, πιθανώς θα είναι αποτελεσματικό και τώρα, άρα ξεκινήστε από αυτό που γνωρίζετε καλά.
Τενοντίτιδα ώμου ύπνος – Πώς να κοιμηθώ καλά;
Στην τενοντίτιδα ώμου είναι πολύ συχνό να παραπονούνται οι ασθενείς ότι δεν μπορούν να κοιμηθούν. Αυτό συμβαίνει γιατί πονάνε επάνω στο μπράτσο και όταν γυρνάνε να κοιμηθούν από την πλευρά που πάσχει τους ξυπνάει ο πόνος. Μία πρακτική λύση για αυτό είναι να σφηνώσετε ένα μαξιλάρι κάτω από την πλάτη στην μεριά που πάσχει, ώστε να μην μπορείτε να γυρίσετε και να “πλακώσετε” το μπράτσο που πονάει. Υπάρχουν επίσης στο εμπόριο ειδικά μαξιλάρια για την τενοντίτιδα ώμου, τα οποία μπορείτε να προμηθευτείτε, ώστε να ανακουφιστείτε.
Τενοντίτιδα ώμου ασκήσεις
Οι ασκήσεις για τενοντίτιδα ώμου ή ασκήσεις για ασβεστοποιό τενοντίτιδα ώμου πρέπει να γίνονται αφού έχει διανγωστεί αφ’ενός το πρόβλημα και έχει αντιμετωπισθεί στην οξεία του φάση από τον ορθοπεδικό σας.
Το παρακάτω βίντεο δείχνει χρήσιμες ασκήσεις για την αρχική φάση του προβλήματος. Όμως, θα πρέπει να τις πραγματοποιήσετε σε συνεννόηση με τον ορθοπεδικό σας και τον φυσικοθεραπευτή σας.